Jounen Entènasyonal Lang Matènèl se yon jounen espesyal UNESCO te etabli an 1999, epi li te komanse selebre ofisyèlman depi lane 2000. Selebrasyon sa a gen rasin li nan yon evènman trajik ki te pase 21 fevriye 1952 nan vil Dacca (jodi a Dhaka, kapital Bangladèch). Pandan peryòd sa a, plizyè etidyan te pèdi lavi yo pandan y ap defann dwa yo pou yo pale lang matènèl yo, Bengali. Nan epòk sa a, gouvènman Pakistan t ap eseye enpoze Urdu kòm sèl lang ofisyèl, malgre Bengali te lang majorite popilasyon an. Lit sa a te yon eleman kle nan mouvman ki mennen nan endepandans Bangladèch an 1971.
Selebrasyon Jounen an
Jounen Entènasyonal Lang Matènèl bay opòtinite pou mete aksan sou divèsite lengwistik ak kilti atravè mond lan. Plizyè aktivite ak evènman yo mete sou pye pou make jounen sa a:
Pwomosyon lang ak kilti: Plizyè enstitisyon ak oganizasyon mete aksan sou enpòtans lang matènèl yo nan devlopman edikasyon ak transmisyon kilti.
Evènman ak konferans: Lekòl, inivèsite ak lòt enstitisyon fè atelye, ekspozisyon ak konferans sou divèsite lang ak dwa lengwistik.
Aktivite kominotè: Gen lekti piblik, chante ak pèfòmans ki mete lang ak tradisyon lokal yo an valè.
Inisyativ gouvènman ak ONG: Plizyè pwogram yo mete sou pye pou ankouraje itilizasyon lang matènèl nan edikasyon ak sèvis piblik.
Enpòtans Jounen sa a
Selebrasyon Jounen Entènasyonal Lang Matènèl la enpòtan pou plizyè rezon:
Pwoteje divèsite lengwistik: Nan mond lan, gen plis pase 7,000 lang, men anpil ladan yo ap disparèt. Jounen sa a ede sansibilize sou bezwen pou prezève yo.
Edikasyon enklizif: Etid yo montre ke elèv ki aprann nan lang matènèl yo gen pi bon rezilta akademik.
Ranfòse idantite ak kilti: Lang se poto mitan kilti chak pèp epi li pèmèt kominote yo konsève istwa yo.
Ankouraje lapè ak konpreyansyon: Lè nou respekte lang chak pèp, nou ankouraje dyalòg ak tolerans ant kominote yo.
Jounen Entènasyonal Lang Matènèl se yon apèl pou nou rekonèt ak pwoteje tout lang, paske yo reprezante richès kiltirèl ak idantite nou. Se yon angajman pou nou fè lang matènèl yo viv epi kontinye fleri pou jenerasyon kap vini yo.
